Koffieprijzen bevinden zich op recordhoogte. Maar voor hetzelfde kopje koffie betaal je in het ene land veel meer dan in het andere. Met infograhic van de Z24 Espresso Index.

Z24 stelde, naar analogie van de bekende Big Mac-Index, een koffie-index samen, gebaseerd op de prijs van een espresso solo bij de koffieketen Starbucks, in 24 grote steden in 24 landen. Alle prijzen, voor zover niet in euro’s, werden naar euro’s omgerekend.

Wat blijkt? In Tokio betaal je het meest voor een kopje espresso van Starbucks, te weten 2,66 euro. Het goedkoopst ben je uit in Jakarta, met circa 1,19 euro.

In Amsterdam ben je met 1,90 duurder uit dan het gemiddelde. De Z24 Espresso Index kent een gemiddelde prijs van 1,73 euro voor een espresso solo, per 2 mei 2011.

Hoe komt het dat er zulke grote prijsverschillen zijn voor dezelfde hoeveelheid van een identiek product?

Een espresso solo wordt bij elke Starbucks met koffie en water bereid, maar daarnaast spelen uiteraard andere factoren mee: valutaschommelingen, plaatselijke loon- en vestigingskosten, concurrentie tussen koffieketens en modeverschijnselen.

Dure koffie

De internationale koffieprijs is dit jaar fors gestegen. De index van de internationale koffie-organisatie ICO, die een mix van bonensoorten volgt, bereikte in april het hoogste niveau sinds 1977. Dat merk je niet alleen in de supermarkt. Ook het kopje koffie in de horeca wordt een stuk duurder.

De prijs van koffie wordt opgedreven door de inflatie in Brazilië. Dat land is de grootste koffieproducent ter wereld. Maar minstens zo belangrijk is de groeiende vraag naar koffie, met name in de opkomende economieën in Zuid-Amerika en Azië.

Loon en andere kosten

De espresso (of andere koffie) die je drinkt, wordt echter maar voor een deel bepaald door de prijs van koffie zelf; naar schatting 15 procent.

Zeker als het om koffie in de horeca gaat, spelen personeels- en vestigingskosten zoals grondprijzen en huren ook een belangrijke rol. Die zaken zeggen veel over de kosten van levensonderhoud in een bepaalde plaats. En dus kun je op die manier een beeld krijgen of het leven ergens duur is.

De duurste plek om koffie te drinken bij Starbucks is Tokio. Aangezien deze stad in lijstjes over wereldsteden vaak als een van de duurste steden ter wereld wordt aangemerkt, is dat weinig opzienbarend.

De stad waar de prijs van een espresso in de 24 onderzochte steden het laagste ligt, is Jakarta. Ook dat is niet onverwacht: de kosten voor levensonderhoud liggen er relatief laag.

Concurrentie en snobfactor

Toch zijn er ook verassingen. In Londen, toch beschouwd een van de duurdere plekken op aarde, kost een espresso bij Starbucks 1,45 pond, ongerekend 1,63 euro. Dat is zelfs goedkoper dan in de nieuwe vestiging in Amsterdam, waar je 1,90 euro per kopje betaalt. In Antwerpen betaal je met 2,40 euro juist weer heel veel, evenveel als in het dure Moskou.

Is er een verklaring voor de hoge prijs van espresso in Antwerpen en de relatief lage prijs in Londen? De concurrentie tussen koffieketens in verschillende steden doet zich hier waarschijnlijk gelden.

In Antwerpen is er maar één Starbucksvestiging, de enige in België als we de twee vestigingen op het internationale vliegveld van Zaventem niet meerekenen.

In Londen barst het daarentegen van de Starbucksvestigingen. Het aantal vestigingen en misschien ook het aantal jaren dat Starbucks in een stad actief is, lijkt een drukkend effect te hebben op de prijs.

Amsterdam kent weliswaar maar weinig Starbucksvestigingen - eentje in de Leidsestraat en op het Centraal Station - maar wel een twintigtal vestigingen van de Coffee Company dat een vrijwel vergelijkbaar concept hanteert.

Punt is dus niet dat er bijvoorbeeld in Antwerpen gebrek zou zijn aan goede koffie. Wat speelt is dat de waarde van Starbucks voor sommige klanten verder gaat dan de koffie. Kennelijk zijn mensen soms bereid fors extra betalen voor hetzelfde product vanwege de merkbeleving. Ofwel: de snobfactor speelt mee.

Dure euro

Tot slot: op korte termijn kun je uiteraard niet om valuta-effecten heen. In New York staat een Starbucks-espresso solo voor 2,12 dollar op de kaart. Tegen de recente omrekenkoers van 1,48 dollar per euro, betekent dat 1,43 in euro's. Voor dezelfde bestelling in New York zou je begin dit jaar, toen de
euro een stuk lager stond, in 1,62 euro kwijt zijn geweest.

De Z24 Espresso Index dekt per definitie niet alle Starbucksvestigingen in de wereld. Weet je ergens een Starbucks waar de espresso solo, omgerekend, duurder is dan 2,66 euro/320 yen (Tokio) of goedkoper dan 1,19 euro/15.000 rupiah (Jakarta), reageer hieronder of mail naar: [email protected].

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl